ផ្លែ បំពេញរាជ្យ ឬ ផ្លែលោះ

ផ្លែ បំពេញរាជ្យ ឬ ផ្លែលោះ
- ឈ្មោះផ្លែឈេីហូបផ្លែមួយប្រភេទ សាច់មានសរសៃជាប់គ្រាប់ សំបកក្រាស់ ខ្លះមានរសជូរ ខ្លះមានរសជូរអែម ។ សំបកផ្លែប្រេីជាបន្លែស្លម្ជូរ ។ ឈ្មោះផ្លែឈេីនេះពីបុរាណលោកហៅផ្លែ លោះ តែដល់រជ្ជកាល សម្ដេចព្រះឧទ័យរាជា ( ក្សត្រិយ៍កម្ពុជរដ្ឋ ) ទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យនឹងផ្លែឈេីនេះណាស់

ប្រភពនៃពាក្យ បឹងទន្លេសាប

បឹងទន្លេសាប
តាមវចនានុក្រមខ្មែរបោះពុម្ពក្នុងព.ស ២៥១២ គ.ស ១៩៦៨ របស់វិជ្ជាឋានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យក្នុងទំព័រ ១៩៧ បានពន្យល់អំពីប្រភពនៃពាក្យ ទន្លេសាប នេះថា : សៀមហៅ សមុទ្រ ថា ''ទះលេ'' ( អានថា ថៈល៉េ ) , សាប ជាពាក្យខ្មែរប្រែថា ''មិនប្រៃ'' សៀមថា ចឺត ( អានថា ជឺត ប្រែថា ''មិនប្រៃ'' ) គួរតែសៀមហៅបឹងធំស្រដៀងនឹងសមុទ្រនេះថា ទះលេចឺត ( អានថា ថៈល៉េជឺត ) ប្រែថា ''សមុទ្រសាប''

នំបំពួនស្ករ ឬ នំផ្លែអាយ ឬ នំកេីតក្ដី

នំបំពួនស្ករ ឬ នំផ្លែអាយ ឬ នំកេីតក្ដី
- ហេតុអីបានគេហៅឈ្មោះនំនេះខុសៗគ្នា ? ហេតុអ្វីនំមួយមានឈ្មោះដល់ទៅបី ?
- តេីគួរហៅមួយណាទេីបត្រូវ ?
- នំបំពួនស្ករ : ជាពាក្យទូទៅដែលខ្មែរហៅឈ្មោះនំមួយប្រភេទ ដែលធ្វេីដោយម្សៅដំណេីបលញ់ស្រោបបំពួន ដុំស្ករត្នោតបំបាំងបាតមេីលមិនឃេីញ ។

ទសពិធរាជធម៌១០ប្រការដែលព្រះរាជាទ្រង់ប្រព្រឹត្តនិងប្រាប់សេនាបតីមន្ត្រី

ទសពិធរាជធម៌ ជាធម៌ ១០ ប្រការដែលព្រះរាជាទ្រង់ប្រព្រឹត្ត និង ប្រាប់សេនាបតី មន្ត្រី ទាំងឡាយឱ្យប្រព្រឹត្តតាម មាន :
១. ទានៈ ការធ្វេីអំណោយ
២. សីលៈ ការរក្សាសីល ៥ ឬ ៨ តាមកាលគួរ
៣. បរិច្ចាគៈ ការចំណាយព្រះរាជទ្រព្យបម្រុងជាតិ
៤. អាជ្ជវៈ ការមាននូវសេចក្ដីទៀងត្រង់
៥. មទ្ទវៈ ការមាននូវសេចក្ដីទន់ភ្លន់ រាបសា

ល្បិចចៅក្រមក្នុងការពីបុរាណ

ល្បិចចៅក្រម
ក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៧ ក្នុងរជ្ជកាលសម្ដេចព្រះជ័យចេស្ដា បានត្រាស់បង្គាប់ឱ្យក្រុមបណ្ឌិតរៀបរៀងក្បួនយុត្តាធិការមួយបែបឱ្យឈ្មោះថា ''ល្បិចចៅក្រម'' សន្មតជាភាសាបាលីមាន ៤ គឺ :
១. មន្ទលេន ( មន្ទ : ទន់ភ្លន់ , លេន : លឿន សន្ទុះ ) : មានន័យថាចៅក្រមត្រូវពិចារណារឿងក្ដីតាមពាក្យចោទ និង ចម្លេីយស្ទាបស្ទង់បន្តិចម្ដងៗ មិនគួរកញ្ឆក់ឡេីយ ប្រៀបដូចទឹកដែលហូររិញៗ តែអាចទម្លុះថ្មបាន បេីឃេីញការណ៍ ក៏សម្រេចតាមនេះ ។

គោរមងារអស់លោកកាន់រដ្ឋបាលខេត្តកំពត ក្នុងរជ្ជកាលសម្ដេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស

គោរមងារអស់លោកកាន់រដ្ឋបាលខេត្តកំពត ក្នុងរជ្ជកាលសម្ដេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ( ១៩២៧ - ១៩៤១ ) :
១. ចៅហ្វាយខេត្ត : ឧកញ៉ាសេនាអនុជិតបុរារន្តគ្រាមសងិ្ខគាមឧត្ដមក្រមពាហុ
២. ភូឈួយខេត្ត : ជំនិតឫទ្ធិរង្គ
៣. បាឡាត់ខេត្ត : ពិជ័យសាគរ
៤. ចៅហ្វាយស្រុកកំពត : សេនាវិជិត
៥. បាឡាត់ស្រុកកំពត : បំរុងសេនា

ព្រះរាជជីវប្បវត្តិសង្ខេបរបស់សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ

ព្រះរាជជីវប្បវត្តិសង្ខេបរបស់សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ
- ប្រសូត : ថ្ងៃទី១៨ ខែ មិថុនា គ.ស ១៩៣៦ នាទីក្រុងសាយហ្គន ( ព្រៃនគរ )
- ព្រះនាមដេីម : ប៉ូល ម៉ូនិក អ៊ីហ្សហ្ស៊ី
- ព្រះបិតានាម : ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស្វ័រ អ៊ីហ្សហ្ស៊ី ជាជាតិបារាំងដេីមកំណេីតអ៊ីតាលី
- ព្រះមាតានាម : ចៅឃុន ប៉ុម ពាង

ប្រវត្តិ ស្ទឹងមានជ័យ បឹងទំពុន ទួលទំពូង ទួលគោក

សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជជួន ណាតបានមានព្រះបន្ទូលអំពីប្រវត្តិ "ស្ទឹងមានជ័យ , បឹងទំពុន , ទួលទំពូង , ទួលគោក " ថា :
" ស្ទឹងមានជ័យ" ពីដេីមមានឈ្មោះថា "ស្ទឹងទទឹងថ្ងៃ" តែប្រហែលជាក្នុងរាជ្យព្រះជ័យចេស្ដាមានសង្គ្រាមរវាងខ្មែរ-យួន កេីតឡេីង ។ កងទ័ពខ្មែរដែលមានជ័យជម្នះលេីទ័ពយួនហេីយកាប់យួនងាប់ពេញទឹកទេីបអ្នកស្រុកហៅកន្លែងនោះថា " អន្លង់ក្បាលយួន" ។

កិច្ចព្រមព្រៀង TPP អាចឲ្យកម្ពុជារលាស់ខ្លួនពីឥទ្ធិពលចិននិងវៀតណាម

កិច្ចព្រមព្រៀង TPP អាចឲ្យកម្ពុជារលាស់ខ្លួនពីឥទ្ធិពលចិននិងវៀតណាម
រូបឯកសារ៖ ផែនទីបង្ហាញប្រទេសជាសមាជិកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដៃគូឆ្លងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក TPP និងប្រទេសដទៃទៀតដែលជាសមាជិកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសាកល។
លោក ប៊ឺនដ៍ ឆេហ្វឺ (Bernd Schaefer) ជឿថា កម្ពុជាអាចរលាស់ខ្លួនពីចិន និងវៀតណាម បាន ប្រសិនបើកម្ពុជាពិភាក្សាល្អជាមួយស.រ.អា ក្នុងការចូលរួមជាសមាជិកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដៃគូឆ្លងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ហៅកាត់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មTPP។

១១ ជំហាន កែម ឡី ដើម្បីស្រាយបញ្ហាព្រំដែន និងយកកោះត្រល់មកវិញ

គោលនយោបាយ ១១ខ នឹងមិនអាចកើតមានទៅរួចទេ បើសិនណាជារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយមូលដ្ឋានគ្រិះថ្មីមិន
ត្រូវកើតមាននៅកម្ពុជាទេនោះ អ្នកច្បាស់ជាមើលររំលង
នូវប្រព័ន្ធនយោបាយខ្មែរអង្គរទំនើបដែលយើងបានបង្កើត។

គឺពិតជាពិបាកនឹងធ្វើដូចលោកកែម ឡីចង់បានណាស់ ល្គឹក
ណាអ្នកដឹកនាំខ្មែរនិងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់គ្នា មិនបានដឹង
មិនបានយល់ច្បាស់លាស់ នូវអ្វីទៅដែលហៅថា នយោបាយ
សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ សង្គមកិច្ច និង សន្តិសុខ ហើយអ្វីទៅដែលធ្វើ
ឱ្យខ្មែរគ្រប់និន្នាការនយោបាយទាំងអស់ចេះធ្វើការជាមួយគ្នា និង
ចេះសាមគ្គីគ្នាជាធ្លុងមួយនោះ...៕៚...

វៀតណាមស្នើឲ្យកម្ពុជាការពារជនជាតិខ្លួនដែលរស់នៅកម្ពុជា

វៀតណាមស្នើឲ្យកម្ពុជាការពារជនជាតិខ្លួនដែលរស់នៅកម្ពុជា
ជាថ្មីម្តងទៀត រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម តាមរយៈសមាជិកការិយាល័យ
នយោបាយមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តរបស់ខ្លួន លោក ឡេ ហុងអាញ់បាន
ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជួយមើលការខុសត្រូវប្រជាជនវៀតណាម
ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយស្របច្បាប់ផង។

ប្រវត្តិសង្ខេបនៃការបែកបាក់ទីក្រុងអង្គរ ទីក្រុងលង្វែក និង ទីក្រុងភ្នំពេញ

ប្រវត្តិសង្ខេបនៃការបែកបាក់ទីក្រុងអង្គរ ទីក្រុងលង្វែក និង ទីក្រុងភ្នំពេញ តើដោយសារមូលហេតុអ្វី?
កាលពេលនោះ
កងទ័ពខ្មែរអង្គរខ្លាំងណាស់ សូម្បីតែកងទ័ពពិសេសរបស់ម៉ុងហ្គោល
ដែលជាកងទ័ពដ៏ខ្លាំងលើពិភពលោក គឺមិនអាចវាយចូលក្រុងអង្គរ
បានឡើយ ។ សូមបញ្ជាក់ថា ខ្មែរសម័យអង្គរមិនធ្លាប់បានរស់នៅ
ក្រោមអាណានិគមនិយមម៉ុងហ្គោលទេ មិនមែនដូចសៀវភៅ
ប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរមួយចំនួនបានអះអាងនោះទេ ។

ស្នាមហ្លួង និងព្រែកជីកវិញតេ វិញឡុង ជាសំណល់ប្រវត្តិសាស្ត្រការទូតសៀម យួន

ស្នាមហ្លួង និងព្រែកជីកវិញតេ វិញឡុង ជាសំណល់ប្រវត្តិសាស្ត្រការទូតសៀម យួន ទាក់ទងនឹងការព្យាយាមគ្រប់គ្រងកម្ពុជា
នៅពេលស្តេចយ៉ាឡុង និងស្តេចម៉េងម៉ាង នៅក្រុងវ៉េ ប្រទេសវៀតណាមបានសាងព្រែកជីកវិញតេ (ភ្ជាប់ពីខេត្តមាត់ជ្រូក ទៅឈូងសមុទ្ទសៀម) និងវិញឡុង នៅឆ្នាំ ១៨១៩-១៨២០ ដែលជាប្រវត្តិសាស្ត្រមិនអាចបំភ្លេចបានមួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា (កំពប់តែអុង) នៅក្រុងបាងកក ស្តេចរាមាទី ៣ របស់សៀម ក៏បានបញ្ជាឲ្យគេសាងស្នាមហ្លួង ឬសួនហ្លួង នៅកណ្តាលក្រុងបាងកក ។

ប្លង់ប្រាសាទកណ្តាលប្រាសាទអង្គរប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទៅនឹងប្រាសាទតាកែវ ឬ ប្រាសាទប្រែរូប

ប្រាសាទអង្គរមានប្លង់ប្រាសាទកណ្តាលប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទៅនឹងប្រាសាទតាកែវ ឬប្រាសាទប្រែរូបដែរ តែមានលក្ខណៈពិសេសផ្សេងគឺត្រង់ថាប្រាសាទនេះមិនមែនមានជណ្តើរមកពីទិសធំទាំងបួនដូចប្រាសាទពីរខាងលើនោះទេ តែមានជណ្តើររហូតដល់ទៅ ១២ ។ តាមការសិក្សាបានបង្ហាញថាគេសាងបែបនេះដើម្បីធ្វើជាឃឿនទប់ការពារគ្រោងសាងប្លង់កណ្តាលដែលមានលក្ខណៈតំណាងឲ្យភ្នំព្រះសុមេរុនោះ ។ ការសាងជណ្តើរចោតរហូតដល់ទៅ ១២ នេះ គឺមានចំនួន ៨ លើសពីប្រាសាទភិមានអាកាស ប្រាសាទតាកែវ និងប្រាសាទប្រែរូបនេះ មិនមែនជារឿងចៃដន្យនោះទេ តែជារឿងមួយដែលកើតឡើងនៅលើប្រាសាទបាពួន (បាភួន) ដែរ ដោយនៅប្រាសាទបាពួន

រទេះសេះខ្មែរ និងរទេះសេះនៅក្នុងរឿងមហាភារតៈ

រទេះសេះខ្មែរ និងរទេះសេះនៅក្នុងរឿងមហាភារតៈ
ខណៈពេលដែលចម្លាក់ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរនៅសម័យអង្គរ បង្ហាញពីរូបមេទ័ព ឬព្រះរាជាប្រថាប់ ឬជិះលើដំរី ចម្លាក់មេទ័ពធំៗស្ទើរទាំងអស់នៅក្នុងរឿងមហាភារតៈ ដែលមានឆ្លាក់នៅលើចម្លាក់តាំងពីសម័យរចនាប័ទ្មបន្ទាយស្រី បាពួន (បាភួន) និងអង្គរវត្ត ជិះរទេះសេះធ្វើសង្គ្រាម ។ សំនួរសួរថា តើរទះសេះរបស់ខ្មែរ អាចយកមកជិះ ហើយឈរបាញ់ព្រួញដាក់គ្នាបានដែរឬទេ ?

ការប្រើរបាំងមុខលើសាកសពនៅកម្ពុជា

ការប្រើរបាំងមុខលើសាកសពនៅកម្ពុជា
ការប្រើប្រាស់របាំងមុខនៅលើសាកសព ឃើញមាននៅក្នុងវប្បធម៌អេស៊ីបបូរាណ ដែលមានជាឧទាហរណ៍ដូចជាផ្នូរសពរបស់ទូតង់ខាម៉ុន ដែលរក្សាទុកបានល្អជាងគេ គឺមិនត្រូវបានចោរគាស់កកាយនោះទេ ។ នៅក្នុងផ្នូរនោះគេឃើញមានរបស់របរប្រើប្រាស់ជាច្រើន មានរហូតដល់រទេះសេះ ដែលកប់ទៅជាមួយសពព្រះរាជា ។ ក្នុងចំណោមសម្ភារៈទាំងនោះ ក៏មានក្បាំងមុខដែលគេពាក់នៅលើម៉ាំមី របស់ស្តេចទូតង់ខាម៉ុន ដែលជារបាំងមុខដ៏ប្រណីតមួយ ។

កោដ្ឋ និងការបូជាសព

កោដ្ឋ និងការបូជាសព
ប្រសិនបើយើងមើលទៅលើប្រពៃណីយ៍បូជាសពរបស់ជនជាតិភាគតិច យើងឃើញថាគេយកសាកសពទៅកប់ ដោយកប់ជាមួយនិងវត្ថុប្រើប្រាស់មួយចំនួន ហើយប្រពៃណីយ៍នៃការកប់សពនេះ គឺជារឿងមួយដែលមានលក្ខណៈទូទៅសម្រាប់វប្បធម៌មនុស្សជាតិនៅជុំវិញពិភពលោក ដោយឡែកតែប្រទេសដែលបានទទួលអារ្យធម៌ឥណ្ឌា ដែលនិយមការបូជាសព ដោយការដុត ។

មនុស្សបុរាណលោកតែងអប់រំក្មេងតាមរយៈការប្រឌិតរឿង ឬបង្កើតជាបម្រាមដើម្បីអោយក្មេងខ្លាច

មនុស្សបុរាណលោកតែងអប់រំក្មេងតាមរយៈការប្រឌិតរឿង ឬបង្កើតជាបម្រាមដើម្បីអោយក្មេងខ្លាច ដូចជាគាត់និយាយថាកុំអង្គុយលើថ្មសំលាងកាំបិតវាកើតបូសគូថ ឬថាកុំអូសក្តិតឆ្នាំងកូនកើតមកមានដៅគូថ (ស្នាមខ្មៅៗនៅគូថក្មេង) កុំមើលឆ្កែពាក់គ្នាវាកើតពពែឆ្កែ កុំទៅក្បែរសត្វតុកកែប្រយត្ន័វាលោតតោងក។